DİŞ TAŞI (DETERTRAJ) TEMİZLİĞİ SONRASI YAPILMASI GEREKENLER
§ İşlem sonrasında dişlerde geçici hassasiyet yaşanabilir. Özellikle soğuk, sıcak veya tatlı yiyecek ve içeceklere karşı duyarlılık görülebilir. Bu durum genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Hassasiyetin azaltılması için hassas dişlere özel diş macunları kullanılabilir.
§ Diş taşı temizliği sonrası ilk 1-2 saat boyunca herhangi bir şey yiyip içmemek önerilir. Bu süre, diş etlerinin kendini toparlaması ve tükürüğün doğal koruyucu etkisinin devreye girmesi için gereklidir. İlk gün çok sıcak ya da çok soğuk yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
§ Temizlik sonrasında diş etlerinde hafif kanama, kızarıklık veya şişlik görülebilir. Bu durum normal kabul edilir ve genellikle kısa sürede düzelir. Ancak kanama birkaç günden uzun sürerse ya da ağrı artarsa mutlaka diş hekimine başvurulmalıdır.
§ Ağız hijyenine devam etmek çok önemlidir. Günde en az iki kez diş fırçalamak ve diş ipi ya da arayüz fırçası kullanmak, yeniden diş taşı oluşumunu geciktirir. Diş hekimi tarafından önerilen gargara veya bakım ürünleri de destekleyici olarak kullanılabilir.
§ Diş taşı temizliği sonrası sigara içmekten ve kahve, çay gibi lekelenmeye neden olan içeceklerden bir süre uzak durmak faydalıdır. Bu tür alışkanlıklar, yeni temizlenmiş dişlerin daha çabuk renklenmesine yol açabilir. Ağız sağlığını korumak için bu dönemde dikkatli olmak önemlidir.
Diş Taşı Temizliği Ne Sıklıkla Yapılmalı?
Diş taşı temizliğinin hangi sıklıkla yapılması gerektiği diş hekimi tarafından belirlenir. Bu karar, düzenli diş hekimi kontrolleri ile ağız içi hijyen alışkanlıklarına ve bakım düzeyine bağlı olarak şekillenir. Uzmanlar, diş eti hastalığı bulunan ya da risk taşıyan bireylerde (örneğin sigara kullanımı, diyabet hastalığı gibi durumlarda) diş taşı temizliğinin 6 ayda bir yapılmasını önerir. Ağız yapınız ve tükürük bileşiminiz plak ve tartar oluşumuna yatkınsa, daha sık muayene ve temizlik gerekebilir.
Diş taşı temizliğine daha yatkın olan kişiler şunlardır:
- Genellikle yaşlanma ve ilaç kullanımı nedeniyle ağız kuruluğu olanlar
- Diş temizliğini iyi yapamayanlar
- Baş boyun bölgesine radyoterapi alanlar
- Sigara kullananlar
- Çok fazla şekerli ne nişastalı yiyecek içecek tüketenler
- Ağız hijyeni rutinini sağlayamayanlar
Diş Taşı Temizliği Zararlı mı?
§ Ağzımızda yaklaşık 700 farklı bakteri türü bulunur. Bu bakteriler, diş yüzeylerinde biriken plaklar üzerinde çoğalır. Bakterilerle dolu plaklar, gıdalarla birleştiğinde dişlere zarar veren asitlerin oluşmasına yol açar. Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı sayesinde bu plaklar diş taşı oluşmadan ortadan kaldırılabilir.
§ Bu sayede diş taşı temizliğine ihtiyaç duyulmaz. Ancak bazı kişilerde diş taşı oluşumuna yatkınlık görülebilir. Bu tartarlar, diş eti hastalıklarına neden olabileceği için mutlaka temizlenmelidir. Temizlenmeyen diş taşları; dişlere, diş etlerine ve çene kemiğine zarar verebilir.
§ Diş taşlarının uzun süre temizlenmediği ağızlarda diş eti iltihabı gelişebilir. Şişmiş, kırmızı ve kanamalı diş etleriyle kendini gösteren bu durum tedavi edilmezse gingivitisten periodontitise ilerleyebilir. Yani enfeksiyon, diş etinden çene kemiğine yayılır. Bu ilerleyen iltihabi süreç, kemiğin hasar görmesine, dişlerin sallanmasına ve sonunda kaybına neden olabilir.
§ Diş taşı oluşumuna engel olmak için aşağıdaki önerilere uyabilirsiniz:
ü Günde 2-3 kez, 3’er dakika dişlerinizi fırçalayın.
ü Dişlerinizi fırçalarken fırçayı diş eti çizgisine 45 derecelik açı ile tutun. Dişlerin yarısı kadar minik hareketlerle daireler çizerek fırçalama yapın. Dişleri sert fırçalamak, diş hassasiyetine ve diş eti çekilmelerine ve diş minesinin aşınmasına neden olabilir. Dişlerinizin iç ve dış olmak üzere tüm yüzeylerini fırçalayın. Sadece görünen ön kısmını değil, dil ve damağa bakan arka yüzeylerini de fırçalayın. Çiğneme yüzeylerindeki oluk ve çukurları da fırçalamayı unutmayın. Üst arka dişleri fırçalarken diş fırçası geriye ulaşamıyorsa ağzınızı hafif kapatıp, dairesel hareketlerle geri bölgeleri fırçalayabilirsiniz.
ü Günde en az bir kez diş ipi kullanın. Çünkü diş fırçasının giremediği yerlere diş ipi ile müdahale edebilirsiniz. Ayrıca diş aralarını en iyi diş ipi ile temizleyebilirsiniz. Ağız duşları ve gargaralarından da faydalanabilirsiniz.
ü Aşındırıcı özelliği olan karbonat, tuz benzeri ürünlerle asla dişlerinizi fırçalamayın. Çizilen ve aşınan mine yüzeyinde daha fazla plak ve tartar birikimi olacaktır.
ü Şekerli ve nişastalı yiyecek ve içecekleri tüketmemeye özen gösterin. Yapışkan şekerli besinleri tükettikten hemen sonra dişlerinizi fırçalayıp diş ipi kullanmaya çalışın. Hemen fırçalama imkanınız yoksa üzerine bir bardak su için ve dilinizle dişlerinizin üzerinden geçin.
ü Düzenli olarak diş muayenesine gidin ve düzenli ağız bakımı yaptırın. Diş eti hastalığınız varsa diş hekiminin uygulayacağı tedaviye uyun.
ü Sigara ve tütün ürünleri kullanıyorsanız kesin. Çünkü bu ürünleri kullananlarda tartar oluşma riski daha yüksektir.
ü Ağızdaki bakteri yükünü azaltmak için dilinizi fırçalamayı unutmayın.